1878

De Xulipedia
Saltar ata a navegación Saltar á procura

Flag of Galicia (civil).svg Cultura galega

Nacementos/Pasamentos

Child in diaper icon Nacementos
Literatura
Gonzalo López Abente (Muxía; ibídem 1963).
María de los Ángeles Vázquez (Mondoñedo; 1912 Buenos Aires).
Sarah Escarpizo Lorenzana Souto (Cangas; 1954 Madrid). En galego só conservamos un poema dela: “Meu Leres”.
Outros
O lingüista Vicente García de Diego (Vinuesa, Soria; 1978 Madrid).
O astrónomo Ramón María Aller Ulloa (Lalín; ibídem 1966).
O aviador José Piñeiro González (Mugardos; 1927 Santiago).
O líder sindical José Pasín Romero (Santiago; ibídem 1960).
O político Emiliano Iglesias Ambrosio (Ponteareas; 1941 Madrid).
O enxeñeiro de montes Rafael Areses Vidal (Tui; ibídem 1951).
Skull.png
Pasamentos
Literatura
Benito Vicetto Pérez (Ferrol; ibídem 1824).
Eduardo Álvarez Pertierra (Santiago; ibídem 1850).
Francisco Añón Paz (Madrid; 1812 San Pedro de Outes, Muros).“No era entrometido, ni adulador ni pastelero, ni siquiera cacique de pueblo, ni muñidor de elecciones, ni había hecho una elegía al que llevaba el gato al agua, ni un epitalamio a la cuñada de un portero del Senado, ni un madrigal a las niñas del intendente. Sólo fue poeta, y poeta gallego; cantar era su misión y cantó sin pensar en recompensas, ni en la más legítima de todas: el afecto, el respeto, el aplauso de sus compatriotas” (Curros Enríquez).
José Pascual López Cortón (A Coruña; 1817 Cedeira).
Mariano Roche y Frejas (Madrid; ibídem 1792).
Outros

Publicacións

Galegas

  • Benito Losada Astray : Poesías (Primeira parte en castelán e segunda con 11 poemas en galego).
    La Pequeña Patria, Santiago, 30 de diciembre de 1890, n.º 6 (copped)


  • José Pérez Ballesteros : Versos en dialecto gallego y correspondencia castellana de sus principales voces (Madrid. Prólogo de Juan Antonio Saco y Arce).


  • Lamas Carvajal : Desde la reja. Cantos de un loco (27 poemas en castelán e 5 en galego. Será a causa dunha polémica con Murguía, que o chega a acusar de plaxiar Cantares gallegos na obra Espiñas, follas e frores: “Tan escasa de mérito literario se presenta esta colección de composiciones escritas en gallego y castellano, que, con sentimiento lo decimos, no merece siquiera los honores de la crítica. Los versos gallegos, de los cuales puede al fin su autor decir con entera justicia que no deben nada a nadie, son verdaderamente lastimosos...”. (Murguía en “La Ilustración de Galicia y Asturias”). A prensa galega ponse de lado de Carvajal. A revista “La Época” de Madrid sairá en defensa de Murguía: “Indudablemente, el juicio crítico del señor Murguía es breve y apasionado, y no puede ni debe aceptarse, pero la censura de los periódicos gallegos es más enérgica de lo que consiente la prudencia”. Como antecedente desta disputa hai que buscar a arremetida de Murguía contra a prensa galega, afirmando que estaba escrita por “cajistas”, afirmación que Lamas en “El periodismo en Galicia”, rexeitará por “inxuriosa” e por estar dita con “máis pasión que verdade”.“El Heraldo” replica a “La Época”, atacando a Murguía: “... nadie tenía menos derecho que el señor Murguía para apostrofar a la Prensa del país, a la cual debe gratitud y respeto, porque ha ayudado a encumbrarle más de lo merecido, y a recabar de las diputaciones provinciales una subvención para su Historia de Galicia, empezada desde ha largos años y aún no concluída...”.

Relativas a Galicia

  • Antonio López Ferreiro: Estudio histórico crítico sobre el Priscilianismo (Santiago).
  • Benito Vicetto: Tradiciones feudales de Galicia. La corona de fuego y otras narraciones (Vigo).
  • Curros Enríquez: Paniagua y Compañía (novela anticarlista).
  • Juan Antonio Saco y Arce: Poesías de don Juan Antonio Saco y Arce. Imprenta de Gregorio Rionegro Lozano. Ourense.
  • O xornal “La Concordia” de Vigo, recolle nas súas páxinas como folletón, a primeira colección de poesías de Añón.
  • A Biblioteca de La Concordia en Vigo edita Poesías varias. Colección debida a la inspirada pluma del eminente gallego D. Francisco Añón Paz. Precedidas de un artículo necrológico.
  • Aparece en Ferrol o xornal “El Correo Gallego”.
  • Ve a luz en Madrid, o 15-06 a revista quincenal “La Ilustración de Galicia y Asturias”.
  • O 3 de febreiro sae en Cienfuegos o semanario escrito en castelán “El avisador galaico”, dirixido por Domingo Devesa Naveiro e José Porrúa Valdivieso (desaparece o 2 de novembro, sendo a primeira publicación galega de América, precedendo en pouco máis de un mes a “El Eco de Galicia”). Era órgano da Sociedad de Beneficiencia de Naturales de Galicia, de Cienfuegos, fundada o 29-10-1877.
  • Waldo Álvarez Insua funda en La Habana “ El Eco de Galicia ”, semanario bilingüe “de ciencias, artes y literatura” (8 de marzo a 5 -10-1901). O seu obxectivo era “la defensa de los intereses de la colectividad de emigrantes oriundos de Galicia”. A presencia da poesía é importante: Curros, Pondal, Lamas, Rosalía… Entre 1885 e 1889 publicaría como suplemento “A gaita gallega”.
    "El Eco de Galicia"
    Segundo Neira Vilas (A prensa galega de Cuba) “podemos afirmar que con este semanario bilingüe empeza a historia da prensa galega de Cuba. E de América. A prensa galega da emigración {...] Bo comezo, pois foi unha publicación exemplar, defensora dos intereses dos emigrantes e sensible ós aconteceres da Galicia territorial; unha publicación de andaina sostida, xa que se editou vintetrés anos arreo –salvo unha interrupción de varios meses (1881-82) debido a algúns tropezos coa administración colonial”. “Pasamos por alto, conscentemente, a publicación festiva “La gaita gallega” e o efímero “El avisador galaico”, que virán a ser algo así como uns intentos, un xeito de “prehistoria” da nosa prensa en Cuba”.“Dato curioso, histórico, é que o idioma galego estivo presente nesta revista dende aquela edición auroral do 8 de marzo de 1878. Nun comentario de Luís Rodríguez Seoane, en castelán, sobre “Rumores de los pinos”, de Eduardo Pondal, reprodúcese a parte referida a Rosa de Corcoesto e fragmentos de outras poesías. De Pondal, son, pois, as primeiras mostras do galego literario que aparecen na prensa galega da emigración. Podemos engadir que na edición seguinte (16-3-1878) reprodúcese “Queixas”, de Lamas Carvajal. E unha terceira curiosidade: na do 16-5-1878, o establecemento La propaganda Literaria, de Alexandre Chao, inserta un anuncio ofrecendo en venda libros galegos. Aparecen 23 tíduos, encabezados por “Cantares gallegos”, de Rosalía de Castro.

O mérito de Waldo Álvarez Insua non radica somentes en ter sido o primeiro nesta difícil andaina periodística, senón tamén por telo feito con intelixencia, solidaridade humán e patriotismo".

  • O 22 de agosto, “El Diario de Santiago” reproduce un artigo de Waldo Álvarez Insua en “ El Eco de Galicia ” de La Habana titulado “¡Gallegos, alerta!”: “Susúrrase en altas y bajas regiones de la colonia gallega residente en esta isla, que varios individuos, agentes de los encargados de fomentar y llevar a término la inmigración a este país, que ha de sustituir en sus muchos trabajos a los negros esclavos de hoy, habían salido con dirección a las costas de Galicia, en donde intentaban contratar familias enteras que viniesen a ocupar el lecho infecto que la esclavitud, gracias a la mano niveladora del progreso y la libertad, va a dejar vacío”.
  • Andrés Muruais Rodríguez: La hija del timonel (Ourense).
  • Emilia Calé y Torres de Quintero: Cuadros sociales o pequeñas novelas (A Coruña).
  • Emilio Álvarez Giménez: El manojo de espigas (teatro).
  • Filomena Dato Muruais: La Letanía Lauretana (Ourense).
  • Remigio Armando Caula: ¡Triste ejemplo! (Lugo).
  • Víctor López Seoane y Pardo-Montenegro: Notas para la fauna gallega.

Acontecementos

  • Curros Enríquez traballa na Delegación de Facenda de Ourense.
  • A Editorial “La Propaganda Literaria” de La Habana, xa facía publicidade de dúas obras de Rosalía: vendía a 3.50 pesos o libro El caballero de las botas azules e a 4 pesos Cantares Gallegos.
  • Ramón Armada Teixeiro emigra a Cuba.
  • Leiras Pulpeiro exerce a Medicina en Mondoñedo.
  • O cantante lírico pontevedrés Carlos Ulloa Varela inaugura en La Habana o teatro Pairet.

Premios

Mail-client-Breeze-Icon.svgEpistolario

Sumarios

Flag CPLP.gif Cataluña Flag of Spain Outras culturas

Flag CPLP.gif CPLP - Comunidade dos Países de Lingua Portuguesa

Nacen





Morren:

  • António Teixeira de Vasconcelos (París; 1816 Porto).





Eça de Queiroz : O primo Bazilio. Traducido no 1904 por Valle Inclán para a editorial Maucci de Barcelona.


Sobre as traducións de Eça por Valle Inclán publica no nº 223 de “Grial” (2019) Victoria Álvarez Ruiz de Ojeda o artigo “Valle–Inclán, tradutor de Eça de Queirós, ou un aspecto do “galeguismo” de Valle–Inclán”.

Júlio César Machado: Apontamentos dun folhetinista.


Machado de Assis (Brasil): Iaiá Garcia.


Manuel Pinheiro Chagas: A mantilha de Beatriz.


Ramalho Ortigão: Notas de Viagem e Pela Terra Alheia (dous volumes 1878/1880).





Cataluña


Nacen:


Morren:


Aparece a revista “La Veu del Montserrat” (1901).

Conrad Roure: Estréase El meu modo de pensar.



Francesc Matheu:Cançons alegres d’un fadrí festejadoreEl reliquiari.


Joan Pons i Massaveu: Quadros en prosa.


Martí Genís i Aguilar: La Mercè de Bellamata.


O escritor mallorquín Miguel Costa i Llobera visita Galicia: “A extrema fermosura do país somente é comparable coa extrema miseria dos seus habitantes. De tódolos lugares saían nenos farrapentos e porcos a berraren: “Un chaviño! Amo meu, pel‘ ánima dos seus difuntiños”.

Flag of Spain

Nacen:


Morren:


Galdós: La familia de León Roch e Marianela.

López de Ayala: Consuelo.


Pereda: Don Gonzalo González de la Gonzalera.






Máis culturas:


Nacen:

Morren:.

  • Washington Irving (New York; ibidem 1783).


Xosé Caveda y Nava: Recuerdos de la lengua asturiana: frases, locuciones, modismos y cantares de nuestro dialecto.



Engels: Anti-Dühring (recompilación de artigos filosóficos e científicos).




Tamén sucedeu...''''